Szczepionka przeciwko COVID-19. Informacje, które mogą Ci się przydać.

Nastanie pandemii spowodowało, iż badacze na całym świecie zaczęli intensywnie pracować w celu stworzenia skutecznej szczepionki przeciwko COVID-19.

W wyniku ich pracy powstały szczepionki, z których dwie są dostępne obecnie dla pacjentów w Polsce: Comirnaty firmy Pfizer/BioNTech i COVID-19 Vaccine Moderna firmy Moderna.

Obie szczepionki przeszły pozytywne fazy badań klinicznych oraz zostały zatwierdzone przez odpowiednie instytucje. W związku z przyspieszonymi procedurami badań i zatwierdzania powstało szereg pytań, czy powstałe w ten sposób szczepionki są bezpieczne oraz skuteczne.

Przedstawiamy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w związku ze szczepionkami na wirusa SARS-CoV2.

1. Jak działa szczepionka mRNA?

Szczepionki mRNA zawierają informacyjny kwas rybonukleinow (mRNA) kodujący białko S (kolca) wirusa SARS-CoV-2. Kwas ten zamknięty jest w kapsułce lipidowej, która pełni funkcję ochronną zabezpieczając mRNA przed degradacją oraz wzmacniającą odpowiedź odpornościową (działają jak swego rodzaju adiuwant). Na podstawie informacji z mRNA w komórce gospodarza syntetyzowane jest białko S (kolca) SARS-CoV-2, które będąc silnym antygenem pobudza odpowiedź odpornościową w postaci przeciwciał neutralizujących (odpowiedź humoralna) i stymuluje wytwarzanie limfocytów T (odpowiedź komórkowa).

2. Jaka jest różnica pomiędzy szczepionką mRNA a dotychczas stosowanymi szczepionkami?

W ”tradycyjnych” szczepionkach podawane jest gotowe białko (antygen) lub jego fragment, które stymuluje układ immunologiczny. W przypadku szczepionek mRNA do organizmu podajemy tylko informację genetyczną o tym, jak dane białko powinno być wytworzone. Sama produkcja białka zachodzi już w naszych komórkach. Szczepionka mRNA nie zawiera wirusa ani jego fragmentów!

3. Jakie dostępne są w Polsce szczepionki mRNA?

Obecnie dostępne są dwie szczepionki:

szczepionka Comirnaty firm Pfizer i BioNTech, dopuszczona do obrotu w całej Unii Europejskiej decyzją Komisji Europejskiej z 21.12.2020
szczepionki mRNA firmy Moderna, dopuszczona do obrotu w całej Unii Europejskiej decyzją Komisji Europejskiej z 06.01.2021

4. Jaka jest skuteczność poszczególnych szczepionek?

Szczepionka Comirnaty firm Pfizer i BioNTech wykazuje skuteczność w 95%.

Potwierdzają to badania kliniczne z udziałem 43 tys. ochotników (Polack F.P. i wsp. Safety and Efficacy of the BNT162b2 mRNA Covid-19 Vaccine).

Szczepionka mRNA firmy Moderna wykazuje skuteczność 94.1%, co wynika z badań klinicznych z udziałem 30 tys. ochotników (Baden L.R. i wsp. Efficacy and Safety of the mRNA-1273 SARS-CoV-2 Vaccine).

5. Kiedy szczepionka zabezpieczy mnie przed zachorowaniem?

Do uzyskania wskazanej przez producenta skuteczności, wymagane jest podanie 2 dawek szczepionki. Wyniki skuteczności szczepionek mRNA w zmniejszeniu ryzyka zachorowania potwierdzono w okresie 2-3 miesięcy. Badania nad oceną długotrwałej skuteczności mają zakończyć się w połowie 2022 roku.

Wyniki immunogenności szczepionek mRNA pokazują, że stężenie przeciwciał w surowicy mierzone po 4 miesiącach od szczepienia było wyższe w porównaniu do stężenia przeciwciał u ozdrowieńców.

6. Jakie mogę pojawić się objawy niepożądane po szczepionce mRNA?

Możliwe objawy niepożądane:

szczepionka mRNA Comirnaty

– ból w miejscu wstrzyknięcia (>80%),

– zmęczenie (>60%),

– ból głowy (>50%),

– ból mięśni i dreszcze (>30%),

– ból stawów (>20%),

– gorączka i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia (>10%).

Działania te miały zazwyczaj nasilenie łagodne lub umiarkowane oraz ustępowały w ciągu 1-2 dni od podania szczepionki.

szczepionka mRNA firmy Moderna

– ból w miejscu wstrzyknięcia (92%),

– zmęczenie (70%),

– ból głowy (64,7%),

– ból mięśni (61,5%),

– ból stawów (46,4%),

– dreszcze (45,4%),

– nudności/wymioty (23%),

– obrzęk/tkliwość pod pachą (19,8%),

– gorączka (15,5%),

– obrzęk w miejscu wstrzyknięcia (14,7%)

– zaczerwienienie (10%)