Lekarz ortopeda to specjalista, który zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem chorób i urazów związanych z układem ruchu. Zwykle po raz pierwszy mamy z nim do czynienia w pierwszych miesiącach życia, podczas badania stawów biodrowych.
Aby właściwie zrozumieć, z jakimi dolegliwościami zgłaszać się do ortopedy, warto wyjaśnić pojęcie układu ruchu.
Układ ruchu dzieli się na:
- Część bierną, w skład której wchodzą: kości i połączenia międzykostne, czyli chrząstki, stawy, oraz więzozrosty, chrząstkozrosty i kościozrosty.
- Część czynną, która składa się z układu mięśniowego (mięśnie, ścięgna) i więzadłowego.
Obie części są ze sobą integralnie związane, wzajemnie na siebie oddziałują i uzupełniają się, przez co człowiek może poruszać się, zginać części ciała, zmieniać ich pozycję i utrzymywać odpowiednią postawę.
Na układ ruchu ma wpływ również część układu nerwowego, odpowiedzialna za sterowanie jego czynnościami.
Główna grupa chorób, z którymi ma do czynienia lekarz ortopeda, to:
- wady postawy (np. skolioza, kifoza, lordoza, płaskostopie, koślawy paluch czy stopa szpotawa),
- zmiany zwyrodnieniowe (np. kręgosłupa, stawu biodrowego i in.),
- urazy (złamania, zwichnięcia, skręcenia, uszkodzenia),
- stany zapalne, zakażenia kości lub stawów,
- zmiany przeciążeniowe,
- martwice (np. choroba Kienbocka),
- uszkodzenia nerwów obwodowych,
- choroby nowotworowe kości,
- schorzenia układu mięśniowego,
- choroby metaboliczne (np. dna mocznowa),
- choroby wrodzone (w tym genetyczne) układu ruchu.
Wizyta u lekarza ortopedy zwykle rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu i weryfikacji już zebranych wyników badań.
Najczęściej zlecane badania to RTG, USG, tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Lekarz ortopeda może też zlecić artografię (która jest formą rezonansu magnetycznego, obrazującego struktury stawów) albo densytometrię (dokonującą pomiaru gęstości mineralnej tkanki kostnej).
Najczęściej stosowane metody leczenia lekarza ortopedy skupiają się, w zależności od zdiagnozowanej choroby, na farmakologii, fizjoterapii i zastosowaniu metod zachowawczych (w tym unieruchomienia). W przypadkach tego wymagających, lekarz może zlecić leczenie chirurgiczne.
Bardzo ważnym elementem pracy lekarza ortopedy jest profilaktyka. Kontaktując się z lekarzem ortopedą możesz dowiedzieć się, jaki wpływ na choroby układu ruchowego mają codzienne nawyki nie tylko w przypadku okresu dziecięcego, ale również dorosłego człowieka.
Do ważnych elementów profilaktyki należy propagowanie ruchu, zdrowego stylu żywienia, a także znajomość zasad, dzięki którym unikniemy narażenia naszego układu ruchu na urazy. Przydatna jest chociażby znajomość zasad bezpiecznego dźwigania ciężkich przedmiotów. Nie wszyscy wiedzą, że niewłaściwe dźwiganie przedmiotów może spowodować trwałe urazy, a nawet złamania kręgosłupa. Sprawdź, czy dobrze podnosisz ciężkie przedmioty!
Często pierwszym objawem towarzyszącym nieprawidłowościom związanym z układem ruchu jest ból, który sygnalizuje, że w organizmie dzieje się coś innego, niż zwykle. Jeżeli zatem odczuwasz dolegliwości związane z układem ruchu albo chcesz się dowiedzieć, co zrobić, aby twój układ ruchu na długo pozostał w pełnej sprawności, umów się na wizytę u ortopedy!